BTW bij stichtingen; benut de kansen van de BTW

BTW bij stichtingen vraagt evenveel aandacht als bij bedrijven. Juist omdat stichtingen diverse fiscale voordelen hebben, zijn ze zich niet altijd bewust van hun BTW verplichtingen. Toch hebben stichtingen in de praktijk bijna altijd te maken met BTW.

Elke stichting zou moeten laten vaststellen of zij voor alle of enkele activiteiten BTW-ondernemer is, of de vrijstelling voor fondswerving mag worden toegepast, hoe inkomsten van sponsors moeten worden verwerkt en of legaten BTW gevolgen hebben.

Wij krijgen regelmatig vragen van ondernemers die een stichting willen opzetten. Reden waarom we in dit artikel voor onze klanten de BTW bij stichtingen in hoofdlijnen uitleggen. Wil je hier meer over weten? Mail ons of bel ons.

BTW-ondernemer

De BTW kent een ruim ondernemer begrip, veel ruimer dan de IB en VPB. Daarom is een stichting al ondernemer voor de BTW als zij voldoet aan de volgende voorwaarden:

  • ieder, die ongeacht de locatie (natuurlijke- en rechtspersonen, en samenwerkingsverbanden);
  • zelfstandig (werken voor eigen rekening en risico);
  • duurzaam (regelmatig,  elk jaar, enz.);
  • bedrijf of beroep uitoefent.

Onder samenwerkingsverbanden vallen ook informele samenwerkingsverbanden, bijvoorbeeld 2 personen of 2 stichtingen die periodiek samen een activiteit verrichten. De voorwaarde zelfstandig werken sluit personen in loondienst uit.

Onder bedrijf of beroep uitoefenen valt alle werk dat door een fabrikant, handelaar dienstverlener en beroepen (arts, advocaat, …) gedaan wordt. Het behalen of beogen van winst is niet van belang.

Met name omdat het maken van winst geen rol speelt worden veel stichtingen geconfronteerd met de BTW. Echter, vaak is het nultarief of een BTW-vrijstelling van toepassing. In dat geval is afdracht van BTW bij stichtingen nog steeds niet aan de orde.

Vrijstelling en nultarief BTW bij stichtingen

De  vrijstelling voor BTW bij  stichtingen  is veelal gebaseerd op de vrijstellingen voor:

  • activiteiten van sociale en culturele aard;
  • activiteiten van organisaties van politieke, levensbeschouwelijke en liefdadige aard;
  • samenwerkingsverbanden van vrijgestelde ondernemers;
  • fondswervende activiteiten.

Daarnaast is er het nultarief voor ontwikkelingswerk. Er is een belangrijk verschil tussen nultarief en een vrijstelling. Bij het nultarief is de BTW op de kosten aftrekbaar, bij een vrijstelling is dat niet het geval.

Voorwaarde voor de vrijstelling is verder dat de stichting geen winst beoogd. Geen winst beogen verbiedt overigens niet om structureel overschotten te behalen. Die overschotten moeten wel besteed worden aan het doel van de stichting.

Activiteiten van sociale en culturele aard

De vrijstelling geldt voor bepaalde activiteiten, niet voor de hele stichting. Verder mag toepassing van de vrijstelling niet leiden tot verstoring van concurrentie verhoudingen met BTW-ondernemers.

De vrijstelling geldt uitsluitend voor aangewezen activiteiten, zie: uitvoeringsbesluit OB 1968.

Activiteiten van organisaties van politieke, levensbeschouwelijke en liefdadige aard

Hieronder worden ook organisaties van werkgevers en werknemers begrepen.

De diensten en leveringen zijn vrijgesteld van BTW als ze worden verricht aan de “aangeslotenen” tegen een statutair vastgestelde contributie. Het gaat dan om collectieve belangenbehartiging. Diensten aan individuele aangeslotenen zijn belast, ook als ze worden gefinancierd uit de contributie.

Samenwerkingsverbanden

Dit is de zogenaamde koepelvrijstelling. Samenwerkingsverbanden in bijvoorbeeld de zorg, het onderwijs, enz. op een bepaalde terrein (inkoop, administratie, …) kan bijdragen aan goed functioneren. Het samenwerkingsverband voert bijvoorbeeld bepaalde activiteiten uit voor de hele koepel en factureert die aan de aangesloten stichtingen.

Dit kan vrij van BTW indien:

  • de leveringen en diensten rechtstreeks nodig zijn voor de aangesloten stichtingen;
  • iedere aangeslotene slechts zijn aandeel in de kosten betaalt;
  • de aangeslotenen zijn geen ondernemer voor de BTW of leveren alleen vrijgestelde prestaties;
  • de vrijstelling niet leidt tot verstoring van de concurrentieverhoudingen.

Vrijstelling voor fondswervende activiteiten

De vrijstelling voor fondswervende activiteiten is beperkt tot uitsluitend stichtingen die een vrijstelling hebben voor de BTW op grond van de vrijstelling voor:

  • verzorging en verpleging in inrichtingen;
  • jeugdwerk;
  • sportverenigingen;
  • activiteiten van sociale of culturele aard;
  • wettelijk geregeld onderwijs;
  • activiteiten van politieke, levensbeschouwelijke en liefdadige aard.

Als deze stichtingen zich daarnaast ook bezig houden met fondswerving, geldt hiervoor ook de vrijstelling. De omzet moet dan wel beneden bepaalde drempelbedragen blijven.

Voor leveringen is het drempel €68.067, voor diensten €22.689 per jaar. Voor sportverenigingen geldt sinds 1 januari 2014 een afwijkende drempel van €50.000.

Nultarief voor ontwikkelingswerk

Stichtingen die zich bezighouden met ontwikkelingswerk kunnen onder voorwaarden het 0%-tarief voor de BTW toepassen bij de uitvoering van projecten en werken in ontwikkelingslanden.

De stichting gaat bijvoorbeeld in opdracht van een ministerie of andere instelling een project uitvoeren in een ontwikkelingsland en krijgt een vergoeding voor de uitvoering van dat project. Die vergoeding is belast met 0% BTW. Zij hebben dan ook recht op aftrek van voorbelasting.

De voorwaarden zijn:

  • bij het bepalen van wat een ontwikkelingsland is, wordt aangesloten bij de zogenoemde OECD/DAC ODA-lijst;
  • de diensten zijn uitgevoerde projecten in ontwikkelingslanden;
  • de plaats van de diensten is Nederland;
  • de stichting is ondernemer voor de BTW;
  • het genot van de diensten ligt uitsluitend in het ontwikkelingsland.

Vrijstelling voor BTW bij stichtingen voordelig?

Zoals je ziet zijn de regels voor BTW bij stichtingen niet eenvoudig. Uit deze regels volgt ook dat veel stichtingen wel BTW plichtig zijn. En dit artikel geeft slechts de hoofdlijnen van de regels weer.

Overigens, het voordeel van BTW-vrijstelling is betrekkelijk. Je bespaart in bescheiden mate op de kosten van administratie. Daarentegen kun je de betaalde BTW op inkopen niet in aftrek brengen. Als je veel inkopen hebt, is BTW-vrijstelling misschien wel een giftige pil.

Laat ons voor je narekenen wat de voordeligste oplossing voor jou is, mail ons, bel ons of vul het contactformulier in.