Ongebruikelijke transacties; weiger grote contante betalingen

Ongebruikelijke transacties moet je melden bij de Belastingdienst. Niet-melden is een economisch delict. Voor zover dat delict bewust is begaan, staat daarop een gevangenisstraf van maximaal 2 jaar.

Daarnaast kunnen bijkomende straffen worden opgelegd waaronder het stilleggen van je onderneming voor ten hoogste één jaar!

Wanneer is sprake van ongebruikelijke transacties?

Ben je handelaar in bijvoorbeeld meubels, keukens, boten, auto’s of andere luxe goederen? Dan zijn contante verkopen voor een bedrag van €15.000 of meer ongebruikelijke transacties die verband zouden kunnen houden met witwassen of financiering van terrorisme.

Het maakt niet uit of de betaling in 1 keer gebeurt of in termijnen. Voor dergelijke transacties moet je een cliëntenonderzoek doen!

Ben je makelaar of bemiddelaar bij de aan- of verkoop van onroerende zaken, dan moet je bij iedere opdracht een cliëntenonderzoek doen. Je moet ook een cliëntenonderzoek doen naar de partij met wie jouw cliënt daadwerkelijk een overeenkomst sluit.

Voorgenomen transactie

Een voorgenomen transactie is een transactie waarbij de intentie aanwezig was om die te verrichten, maar die niet wordt afgerond.

Voorbeeld: een cliënt wil bij jou een boot kopen en is voornemens om contant te betalen. Op het moment dat je hem vraagt naar zijn legitimatiebewijs “bedenkt” de cliënt zich, en ziet hij alsnog af van de koop.

Als er rond deze intrekking bij jou bepaalde vermoedens aanwezig zijn die mogelijk kunnen duiden op witwassen e.d., dan ben je verplicht dit te melden als een ongebruikelijke transactie.

Cliëntenonderzoek

Met het cliëntenonderzoek komt je te weten met wie je zaken doet. Je moet dit onderzoek doen voordat je een verkooptransactie of bemiddelingsopdracht uitvoert of voordat je een zakelijke overeenkomst met jouw cliënt sluit en diensten levert.

Je moet de identiteitsgegevens van je cliënt vragen en deze gegevens ook controleren, vastleggen en de komende 5 jaar bewaren.

Hoe het cliëntenonderzoek er uitziet, is afhankelijk van de cliënt waar je mee te maken hebt en of je vooraf een verhoogd risico op witwassen of terrorismefinanciering vermoedt.

Normale cliëntenonderzoek

  • de identiteit van de cliënt vaststellen, controleren en vastleggen,
  • de identiteit van de uiteindelijk belanghebbende vaststellen, controleren en vastleggen,
  • het doel en de aard van de opdracht of transactie vaststellen en vastleggen.

Verscherpt cliëntenonderzoek

Dit doe je als:

  • je vooraf een verhoogd risico op witwassen of terrorismefinanciering vermoedt,
  • de cliënt bij de identificatie niet fysiek aanwezig is,
  • de cliënt een politiek prominent persoon is die niet de Nederlandse nationaliteit heeft.

Bij het verscherpt cliëntenonderzoek moet je, naast het normale cliëntenonderzoek, ook de transactie en de cliënt beoordelen op een mogelijk risico van witwassen of terrorismefinanciering.

Als jouw cliënt niet fysiek aanwezig is voor de identificatie moet je aanvullende documenten, gegevens of informatie opvragen. Het meest voor de hand ligt een kopie van het paspoort met een waarmerk van een notaris of een gemeente.

Wanneer ongebruikelijke transacties melden?

En als je na onderzoek denkt dat er verband kan zijn met witwassen of terrorismefinanciering moet je dit melden.

Ben je makelaar of bemiddelaar in onroerend goed en ontvang je een bedrag van € 15.000 of meer in contanten? Dit zijn ongebruikelijke transacties. Die moet je altijd melden.

Verkopen van voertuigen, schepen, kunstvoorwerpen, antiquiteiten, edelstenen, edele metalen, sieraden of juwelen waarbij de contante betaling €25.000 of meer bedraagt moet je altijd melden als ongebruikelijke transacties.

Let op: Een storting door een cliënt van contant geld op jouw bankrekening is ook een contante betaling.

Wat melden?

In de melding van ongebruikelijke transacties neem je de volgende gegevens op:

  • de identiteit van uw cliënt en, voor zover mogelijk, de identiteit van degene ten behoeve van wie de transactie wordt uitgevoerd,
  • de aard en het nummer van het identiteitsbewijs van de cliënt en, voor zover mogelijk, degene ten behoeve van wie de transactie wordt uitgevoerd,
  • de aard, het tijdstip en de plaats van de transactie,
  • de omvang, de bestemming en herkomst van de gelden, effecten, edele metalen of andere waarden die bij de transactie betrokken zijn,
  • de omstandigheden op grond waarvan jij meent dat sprake is van een ongebruikelijke transactie.

Als je het cliëntenonderzoek niet volledig hebt kunnen uitvoeren, moet je bij de melding, naast de hiervoor genoemde gegevens, aangeven waarom het cliëntenonderzoek niet kon worden uitgevoerd.

Overige verplichtingen

Naast het cliëntenonderzoek en de meldingsplicht, heb je de volgende verplichtingen:

  • geheimhoudingsplicht: je informeert niemand over de melding en het vermoeden, ook je cliënt niet.
  • opleidingsplicht: jouw personeel moet voldoende kennis hebben om een ongebruikelijke transactie te kunnen herkennen.

Al met al geeft de melding van ongebruikelijke transacties maar veel “gedoe”. Als handelaar in luxe goederen is het misschien beter om dit te vermijden door duidelijk te communiceren dat contante betaling boven een bescheiden bedrag niet mogelijk is.