Onzakelijke lening; lenen bij familie of de bank
19 september 2016 

Onzakelijke lening; lenen bij familie of de bank

Een onzakelijke lening is een lening op zachte voorwaarden. Maar een lening van de bank kan nooit onzakelijk zijn, ongeacht de voorwaarden. Hoe zit dat nu? Wij hebben daar vaak mee te maken in onze praktijk. Zowel bij BV’s als bij eenmanszaken.

Ben je DGA en heb je een lening verstrekt aan je BV? Of heb je een lening van je BV? Heb jij een eenmanszaak en heb je geld geleend van je ouders? Via de terbeschikkingstellingsregeling wordt de rente belast in box 1 met maximaal 52%.

Fiscaal kan dat echter meer ongewenste effecten hebben! Als blijkt dat de lening niet kan worden terugbetaald, lijkt het logisch dat het verlies aftrekbaar is in box 1. En dat is nog maar de vraag. Als de  fiscus de lening als onzakelijk aanmerkt, kun je fluiten naar je aftrekpost.

Wanneer kan sprake zijn van een onzakelijke lening?

Er kan alleen sprake zijn van een onzakelijke lening tussen verbonden partijen (familieleden, DGA en BV). Tussen onafhankelijke derden kan er geen sprake zijn van onzakelijke leningen. Als er ongebruikelijke leningen zijn tussen onafhankelijke partijen is er sprake van liefdadigheid, vriendschap, onhandigheid of omkoping.

Een onzakelijke lening tussen verbonden partijen is een lening die niet tussen onafhankelijke derden tot stand zou zijn gekomen, zelfs niet met een aangepast rentepercentage.

Onzakelijke lening van of aan je BV

Een onzakelijke lening van je BV aan jou als DGA kan door de fiscus worden aangemerkt als een definitieve betaling. Je moet dan inkomstenbelasting betalen over het bedrag van de lening. Dat kan als dividenduitkering of als loon belast worden. Je kan ook nog een boete krijgen tot wel 100% van de te betalen inkomstenbelasting.

Een onzakelijke lening van jou als DGA aan je BV kan beschouwd worden als een (informele) kapitaalstorting. Een mogelijk verlies van de lening mag je niet als negatief resultaat in box 1 opvoeren.

Civielrechtelijke overeenkomst van lening

Kenmerkend aan de overeenkomst van lening is de verplichting om een gelijke geldsom terug te betalen, al dan niet in termijnen. De te betalen rente wordt gewoonlijk uitgedrukt in een percentage van de hoofdsom. Verder zijn er afspraken over zekerheden, looptijd en aflossingsschema.

Hoofdregel is dat de civielrechtelijke kwalificatie “lening” ook geldt voor de fiscale kwalificatie.

Een goede overeenkomst van lening is daarom erg belangrijk. Wil je hier meer over weten? Neem contact op?

Lening of eigen vermogen?

De vraag of een geldverstrekking als eigen vermogen of lening beschouwd moet worden, is fiscaal van groot belang, omdat vergoedingen op eigen vermogen en leningen verschillend belast worden.

In beginsel wordt de civielrechtelijke kwalificatie als lening ook fiscaal gevolgd. Volgens de Hoge Raad zijn hierop drie uitzonderingen: de schijnlening, de bodemlozeputlening en de deelnemerschapslening.

Van een schijnlening is sprake als partijen in werkelijkheid de bedoeling hebben een kapitaalverstrekking tot stand te brengen.

Van een bodemlozeputlening is sprake wanneer een aandeelhouder aan een vennootschap een lening verstrekt waarvan hij op het moment van het verstrekken weet, of zou moeten weten, dat de lening niet of niet volledig kan worden terugbetaald.

Bij de deelnemerschapslening zijn de voorwaarden zodanig dat de schuldeiser met het uitgeleende bedrag in zekere mate deel heeft in de onderneming.

Deze 3 leningsvormen hebben meer kenmerken van eigen vermogen dan van een lening. Als jouw lening als één van deze 3 leningsvormen wordt aangemerkt, wordt die lening fiscaal behandeld als kapitaalstorting.

Onzakelijke lening

Naast de 3 hierboven genoemde uitzonderingen kan een lening als onzakelijke lening kwalificeren. In dat geval is verlies op de lening mogelijk niet fiscaal aftrekbaar in box 1.

Voor de beoordeling of een lening onzakelijk is, worden zekerheden, looptijd en aflossingsschema als vaststaand beschouwd. Vervolgens wordt beoordeeld of er een zakelijk rentepercentage is vast te stellen dat recht doet aan het debiteurenrisico dat wordt gelopen.

Als er een schriftelijke overeenkomst is waarin alle voorwaarden eenduidig zijn beschreven, is het niet eenvoudig voor de inspecteur om een lening als onzakelijk te kwalificeren.

Zekerheden onvoldoende

In overeenkomsten van leningen tussen verbonden partijen zijn er vaak geen of onvoldoende zekerheden. Echter, binnen zekere grenzen kan een rentepercentage het hogere debiteurenrisico compenseren.

Het lijkt dan voor de discussie met de fiscus belangrijk dat die hogere rente daadwerkelijk wordt uitbetaald aan de schuldeiser en niet wordt bijgeschreven op de lening.

Lening met onzakelijke voorwaarden

Er moet onderscheid gemaakt worden tussen een onzakelijke lening en een lening met onzakelijke voorwaarden. Voor de beoordeling of geldverstrekking tussen twee partijen een onzakelijke lening is, is de overeengekomen rente niet bepalend. Een onzakelijke rente maakt nog geen onzakelijke lening.

Als een zakelijke rente kan worden bepaald waaronder een onafhankelijke derde bereid zou zijn de zelfde lening te verstrekken, kan met die rente gerekend worden voor de fiscale winstbepaling. Die zakelijke rente is dan aftrekbaar bij de schuldenaar en belast bij de schuldeiser.

Daarmee worden de overige voorwaarden (looptijd, aflossingsschema, zekerheden) zakelijk gemaakt en is geen sprake meer van onzakelijke lening. Een waardevermindering van de lening blijft fiscaal aftrekbaar.

Legio mogelijkheden om belasting te besparen

Je ziet dat het op de juiste wijze sluiten van een overeenkomst van lening direct zorgt voor grote potentiële besparingen. En dit is nog maar één onderdeel van de vele punten waarop jouw bedrijf belasting kan besparen. Op onze website vind je nog veel meer mogelijkheden!

Ook besparen op belastingen?

Wij helpen veel mkb-bedrijven (zzp / eenmanszaak / vof /BV) met het besparen van belastingen. Vaak zijn die besparingen hoger dan onze scherpe tarieven.

Wil je meer weten over onze dienstverlening? Mail ons of bel ons. Of laat je gegevens achter en wij nemen snel contact met je op.

Over de schrijver
Rien van der Wilt studeerde wiskunde, economie en financial accounting. Hij is de oprichter van Boekhoudbedrijf voor MKB, een online administratiekantoor. Woonplaats maak dus niet uit. Een intake kan middels bezoek, maar als je ver weg woont is intake via telefoon of video verbinding handiger. Privé: echtgenoot, vader, opa, hardloper, skiër, vrijwilliger.
Reactie plaatsen