Fiscale oudedagsreserve; hoe past dat in jouw pensioen?
06 januari 2014 

Fiscale oudedagsreserve; hoe past dat in jouw pensioen?

De fiscale oudedagsreserve (afgekort FOR) is een aantrekkelijke kortingsregeling voor ondernemers. Het geeft je als ondernemer mogelijkheid belastingvrij geld opzij te zetten voor je pensioen. Wij krijgen vaak vragen van onze klanten over het opbouwen van pensioen met de fiscale oudedagsreserve.

Plaats van de fiscale oudedagsreserve in jouw pensioen

Een pensioen bestaat meestal uit 2 of meer van de volgende elementen:

De AOW

De AOW is een basispensioen van de overheid voor mensen die de AOW-leeftijd hebben bereikt. Woon of werk je in Nederland, dan ben je zeer waarschijnlijk verzekerd voor de AOW.

De AOW-leeftijd gaat in stappen omhoog naar 66 jaar in 2018 en 67 jaar in 2021. Vanaf 2022 wordt de AOW-leeftijd gekoppeld aan de levensverwachting. Ben je geboren omstreeks 1970? Dan zou jouw AOW leeftijd weleens in de buurt van 70 jaar kunnen liggen!

Bedrijfspensioen

Als je in loondienst bent, neem je meestal verplicht deel aan een bedrijfspensioen. Vaak wordt een deel van de pensioenpremie door je werkgever afgedragen. Dat is dan geregeld in een cao.

De pensioenpremie is aftrekbaar voor de loon- en inkomstenbelasting en je betaalt geen box 3 heffing over het opgespaarde bedrag. Bij uitkering is je pensioen belast.

Veel ondernemers hebben een bedrijfspensioen opgebouwd. Meestal bescheiden van omvang omdat ze slechts gedurende weinig dienstjaren deelnemer zijn geweest.

Aanvullend pensioen

Je kunt ook zelf op een bankspaarrekening sparen of een levensverzekering afsluiten als aanvulling op je pensioen. Je kunt eenmalig of periodiek een bedrag inleggen. Wanneer je maar wilt. Over dit bedrag ontvangt je jaarlijks rente. Je mag sparen tot en met het jaar waarin je 70 wordt.

Als je een aantoonbaar pensioentekort hebt, mag je de premies aftrekken van de belasting. Je betaalt dan geen box 3 heffing over het spaarsaldo. De fiscale oudedagsreserve is onderdeel van het aanvullend pensioen. Wij kennen de actuele regels en helpen onze klanten om de aftrekpost te optimaliseren.

Zelf sparen

Zelf sparen wordt vaak vergeten omdat dit niet fiscaal gefaciliteerd wordt. Toch is dat niet terecht. Als je in een koophuis woont, is het aantrekkelijk om ervoor te zorgen dat je de hypotheek hebt afgelost als je met pensioen gaat. Dat betekent bijna altijd een substantiële verlaging van je vaste lasten.

Ook sparen op een normale spaarrekening tot een totaal bedrag van ongeveer €45.000 loont de moeite. Voor fiscale partners is dat bedrag vrijgesteld voor heffing in box 3. Sparen is weliswaar niet fiscaal gefaciliteerd, maar je hebt ook geen beperkingen in de besteding.

Waarom de fiscale oudedagsreserve?

Zoals hierboven al is gezegd, valt de fiscale oudedagsreserve onder het aanvullend pensioen.

Het idee achter de fiscale oudedagsreserve is, dat het voor zelfstandigen veel moeilijker is om een pensioen op te bouwen dan voor mensen in loondienst. Immers, die pensioenpremie moet betaald worden uit hun winst en die winst is ook nodig voor veel andere doelen:

  • als overbrugging van perioden met weinig werk
  • als buffer in geval van tegenvallers
  • voor de financiering van de groei van je bedrijf
  • voor de aflossing van schulden, enz.

Daarom heeft de overheid de regeling fiscale oudedagsreserve ingevoerd om zelfstandigen te helpen bij de opbouw van een pensioen.

Fiscale oudedagsreserve, hoe werkt dat?

De regeling geeft een zelfstandige (zzp-er, eigenaar eenmanszaak of VOF, …) de mogelijkheid om een bedrag aan te wijzen voor de opbouw van een pensioen. Dat bedrag mag je in mindering brengen op je winst waardoor je minder inkomstenbelasting betaalt. Het geld blijft beschikbaar voor gebruik in je bedrijf.

Je bent niet verplicht dat geld direct in te leggen in een bankspaarrekening of een lijfrentepolis. Het geeft je de mogelijkheid om nu al een belastingvermindering te krijgen voordat je daadwerkelijk een premie voor je pensioen betaalt.

Voorbeeld van opbouw oudedagsreserve:

Stel dat je 5 jaar lang €40.000 winst maakt en dat je 5 jaar lang ongeveer 10% reserveert. De totale oudedagsreserve bedraagt na 5 jaar 5x €4.000 ofwel €20.000. Afhankelijk van je overig inkomen bespaar je al snel 40% inkomstenbelasting, in dit voorbeeld €8.000. Dat geld is extra geld dat renteloos ter beschikking staat aan jouw onderneming. Dat is een voordeel. Daardoor krijg je extra liquiditeiten door tijdelijk belastingvoordeel en de mogelijkheid om:

  • op een later tijdstip fiscaalvriendelijk een pensioen te kopen, of
  • de fiscale oudedagsreserve op een gunstig moment af te bouwen en alsnog inkomstenbelasting te betalen.

Opmerking: het % dat je mag reserveren is de laatste jaren verlaagd van 12% naar 9,8% in 2016 en door de stijgende AOW leeftijd zal dat percentage in de toekomst nog verder dalen.

Berekening van de toevoeging aan de fiscale oudedagsreserve

Basis voor de jaarlijkse toevoeging is de fiscale winst. De fiscale winst is de bedrijfseconomische winst die gecorrigeerd is voor allerlei fiscale regels. Het betreft meestal de volgende regels:

  • bijtelling voor privé gebruik van een auto van de zaak
  • gedeeltelijke aftrek van kosten voor zaken met enig privé voordeel, bijvoorbeeld eten en drinken
  • geen aftrek van boetes
  • willekeurige afschrijving.

De fiscale winst wijkt daarom af van de bedrijfseconomische winst. Het is heel goed mogelijk dat een bedrijfseconomische winst van bijvoorbeeld €35.000 na correctie een fiscale winst van €40.000 oplevert. Het % dat je mag reserveren, moet je dus toepassen op de fiscale winst.

Maximering van de toevoeging aan de fiscale oudedagsreserve

De jaarlijkse toevoeging aan de fiscale oudedagsreserve is gemaximeerd. Het maximum bedrag is de laatste jaren gedaald naar bijna €9.000 in 2016.

Het bedrag dat je wilt toevoegen, moet je daarnaast verminderen met de pensioenpremie die je al van de winst hebt afgetrokken.

En de toevoeging wordt begrensd door het ondernemingsvermogen aan het einde van het kalenderjaar. De fiscale oudedagsreserve maakt namelijk deel uit van het ondernemingsvermogen en moet vermeld worden op de fiscale balans. Als je gebruik wil maken van deze regeling, moet je al die wettelijke regels wel kennen.

Het ondernemingsvermogen

De toevoeging aan de fiscale oudedagsreserve wordt onder meer beperkt door de omvang van het ondernemingsvermogen. Je zou nu kunnen overwegen om dat te omzeilen door een storting te doen op je zakelijke rekening en daarmee je ondernemingsvermogen te vergroten.

Dat zal meestal niet geaccepteerd worden door de Belastingdienst. De vergroting van het ondernemingsvermogen moet zakelijk beargumenteerd kunnen worden. Bijvoorbeeld het is nodig om tijdig facturen te kunnen betalen, een investering te doen, groot onderhoud uit te voeren, enz.

Als het ondernemingsvermogen (veel) groter is dan zakelijk beargumenteerd kan worden, loop je de kans dat de belastinginspecteur het aanmerkt als privé spaargeld dat in box 3 belast moet worden.

Te groot ondernemingsvermogen?

Waar precies de grens ligt van een te groot ondernemingsvermogen, is niet precies aan te geven. Als het ondernemingsvermogen alleen groeit door ingehouden winsten, loop je veel minder kans op correcties door de belastingdienst dan in geval van niet te beargumenteren stortingen.

Ben je een ZZP’ers die alleen diensten verleent en heb je daardoor weinig ondernemingsvermogen nodig, dan is het bijna onmogelijk om een flinke fiscale oudedagsreserve op te bouwen. De enige oplossing is in dat geval om de fiscale oudedagsreserve laag te houden door besteding.

Besteding van je fiscale oudedagsreserve voor pensioen

De omvang van de fiscale oudedagsreserve neemt af door de reserve geheel of gedeeltelijk te besteden voor de daadwerkelijke aankoop van een pensioen. Dat kan op 2 manieren:

  1. storting van een bedrag bij een verzekeringsmaatschappij voor een lijfrenteverzekering.
  2. storting van een bedrag op een geblokkeerde spaarrekening bij een bank met de verplichting om daarvoor in de toekomst een lijfrente te kopen (het zogenaamde banksparen).

De laatste mogelijkheid is meestal de goedkoopste oplossing.

Privé besteding van je fiscale oudedagsreserve

Je hebt zelfs niet de verplichting om dat bedrag te gebruiken voor de aankoop van een pensioen. Je kunt het gewoon privé besteden. Zo kun je daarvan bijvoorbeeld een deel opnemen in een jaar dat het wat minder goed gaat met je bedrijf.

Maar pas op! Er moet nog wel belasting betaalt worden over het opgenomen bedrag. Als je geen pensioen aankoopt of als je jouw bedrijf staakt of als je overlijdt, moet je alsnog belasting betalen over die oudedagsreserve.

Dat zou wel eens heel slecht uit kunnen komen als je daarvoor geen geld hebt. Het zou ook mogelijk zijn dat je op dat moment 52% inkomstenbelasting moet betalen in plaats van de 42% voordeel bij de reservering omdat je inkomenspositie veranderd is.

Het omgekeerde is natuurlijk ook mogelijk. Daarom adviseren wij onze klanten altijd pro-actief om gebruik te maken van deze regeling in jaren dat het voordelig is.

Fiscale oudedagsreserve, de regelsfiscale oudedagsreserve

Elk jaar mag je voor de fiscale oudedagsreserve van de winst uit jouw bedrijf reserveren. Je moet voldoen aan de volgende regels:

  1. je besteedt minstens 1225 uur per jaar aan jouw bedrijf, het zogenaamde urencriterium, en
  2. begin van het kalenderjaar heb je de AOW-leeftijd nog niet bereikt.

Mogelijkheden voor belastingplanning en –besparing

Bij de fiscale oudedagsreserve gaat het al snel om bedragen van ongeveer €9.000 per jaar. Door deze aftrekpost op de juiste manier toe te passen kan jouw bedrijf besparen op belastingen. Ook als je niet van plan bent pensioen op te bouwen!

Wij helpen onze klanten al jaren met het besparen op belastingen. Wij kennen de regels en vaak zijn de te realiseren belastingvoordelen hoger dan onze scherpe maandtarieven.

Vrijblijvend adviesgesprek

Wij helpen niet alleen met besparen op belastingen, maar wij zorgen er ook voor dat je veel tijd bespaart op je administratie. Wil je meer weten over onze dienstverlening? Vul dan nu gegevens in voor een vrijblijvend adviesgesprek en wij nemen contact met je op.

Over de schrijver
Rien van der Wilt studeerde wiskunde, economie en financial accounting. Hij is de oprichter van Boekhoudbedrijf voor MKB, een online administratiekantoor. Woonplaats maak dus niet uit. Een intake kan middels bezoek, maar als je ver weg woont is intake via telefoon of video verbinding handiger. Privé: echtgenoot, vader, opa, hardloper, skiër, vrijwilliger.
Reactie plaatsen